ตรวจคัดกรองมะเร็งได้อย่างไร ใครควรตรวจ
ตรวจความเสี่ยงมะเร็ง ทำได้อย่างไร ใครควรตรวจ
การตรวจคัดกรองมะเร็ง เป็นการตรวจความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งในอนาคตหรือไม่ ซึ่งอาจจะยืนยันไม่ได้ 100% แต่มีประโยชน์มากในการวางแผนรักษาหรือป้องกันตั้งแต่ระยะเริ่มต้น นั้นมีหลายวิธีด้วยกัน ได้แก่
1. การตรวจจากสารบ่งชี้มะเร็ง หรือ Tumor marker ซึ่งเป็นสารโปรตีนที่ตรวจพบได้ปกติในร่างกาย หากแต่คนที่มีความเสี่ยงมะเร็ง หรือมีภาวะบางอย่างอาจทำให้ค่าเหล่านี้สูงขึ้นกว่าปกติได้ เช่น
- AFP (Alpha-fetoprotein) บ่งชี้มะเร็งตับ
- CEA (Carcinoembryonic antigen) บ่งชี้มะเร็งลำไส้ใหญ่หรือมะเร็งตับ
- PSA (Prostate-specific antigen) บ่งชี้มะเร็งต่อมลูกหมาก
2. การตรวจจากยีนส์ เป็นการตรวจหาพันธุกรรมที่มีความเสี่ยงในการเกิดมะเร็ง เช่น ตรวจจากยีนส์ BRCA1 และ BRCA2 สำหรับมะเร็งเต้านมและมะเร็งรังไข่ วิธีนี้เป็นการตรวจคัดกรองมะเร็งที่กำลังได้รับความนิยมในปัจจุบัน เนื่องจากสามารถตรวจเจอได้ตั้งแต่ระยะเริ่มและช่วยให้วางแผนป้องกันได้อย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ยังตรวจได้ง่าย สามารถตรวจได้ทุกปีเหมือนการตรวจสุขภาพประจำปีด้วยค่ะ
3. การตรวจคัดกรองทางรังสี เช่น การตรวจ X-Ray, MRI , CT Scan เพื่อตรวจหาก้อนเนื้อ หรือความผิดปกติที่แต่ละอวัยวะ ได้ตั้งแต่เริ่มต้น หรือมีขนาดของเนื้องอกเพียงเล็กน้อย ก่อนที่จะแสดงอาการ ซึ่งปัจจุบันสามารถตรวจคัดกรองได้ทุกปีเช่นเดียวกับการตรวจสุขภาพประจำค่ะ
4. การตรวจอื่นๆตามความจำเพาะ เช่น - การตรวจส่องกล้องทางเดินอาหารและลำไส้
- การตรวจอัลตร้าซาวด์และแมมโมแกรม เพื่อตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านม
- การตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก ด้วยวิธี Pap smear หรื HPV Testing
ใครบ้างควรตรวจคัดกรองมะเร็ง??
ผู้ที่ควรตรวจคัดกรองมะเร็งได้แก่
- อายุ 50 ปีขึ้นไป
- มีประวัติครอบครัวเป็นมะเร็ง
- สูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอลเป็นประจำ
- อยู่ในภาวะแวดล้อมที่เสี่ยงต่อการได้รับสารพิษและสารเคมี
- น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นหรือลดลงผิดปกติ โดยไม่มีสาเหตุ
อันที่จริงแล้ว ทุกคนสามารถตรวจคัดกรองความเสี่ยงมะเร็งได้ โดยอาจเลือกวิธีที่ทำได้ง่าย ปลอดภัย เช่น การตรวจคัดกรองจากพันธุกรรม หรือการตรวจด้วย MRI , CT Scan ที่สามารถทำพร้อมการตรวจสุขภาพประจำปีได้ค่ะ
อย่างไรก็ดีการตรวจคัดกรองมะเร็ง เป็นข้อมูลเบื้องต้นว่ามีความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งมากน้อยแค่ไหน ไม่ได้หมายความว่าจะต้องเป็นมะเร็งอย่างแน่นอน แต่มีประโยชน์อย่างยิ่งในการวางแผนการดูแลสุขภาพ เพื่อป้องกันและติดตามผล เพื่อการรักษาตั้งแต่ระยะเริ่มต้น
สามารถดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ โปรแกรมตรวจคัดกรองมะเร็งสำหรับหญิงและชาย