Low Dose CT Scan อีกหนึ่งทางเลือกในการคัดกรอง ตรวจมะเร็งปอด

มะเร็งปอด คือภัยเงียบที่มาพร้อมกับมลภาวะในอากาศจากการสูดหายใจเข้าไปทุกวัน รวมถึงปัจจัยเสี่ยงอื่นอีกมากมายที่อยู่รอบตัวเรา แม้จะเป็นโรคที่ร้ายแรง แต่หากตรวจพบตั้งแต่ระยะเริ่มต้น ก็สามารถช่วยเพิ่มโอกาสการรักษาให้ประสบผลสำเร็จ ซึ่ง Low Dose CT Scan เป็นหนึ่งในเครื่องมือที่ได้รับความนิยม เพราะสามารถให้ภาพที่คมชัดและมีความละเอียดสูง จึงนิยมนำมาใช้ในการตรวจวินิจฉัยโรคมะเร็งในปัจจุบัน
 

Low Dose CT Scan คืออะไร ?

Low Dose CT Scan คือการตรวจโดยใช้เครื่อง CT Scan แต่ปรับปริมาณรังสีให้น้อยกว่าการตรวจ CT Scan ทั่วไป โดยยังคงสามารถสร้างภาพความละเอียดสูงที่แสดงรายละเอียดของอวัยวะและเนื้อเยื่อภายในร่างกายได้อย่างชัดเจน

เทคโนโลยีนี้ออกแบบขึ้นมาเพื่อลดปริมาณรังสีที่ผู้เข้ารับการตรวจได้รับ ทำให้สามารถใช้ตรวจคัดกรองโรคปอดได้บ่อยขึ้นโดยไม่เพิ่มความเสี่ยงต่อสุขภาพ นอกจากนี้ Low Dose CT Scan ยังสามารถตรวจพบก้อนเนื้อ หรือความผิดปกติขนาดเล็กเพียง 1-2 มิลลิเมตรได้ ซึ่งมีประโยชน์มากในการตรวจหามะเร็งปอดระยะเริ่มต้น

CT Scan กับ X-Ray ต่างกันอย่างไร ?

หลายคนอาจสงสัยว่า CT Scan กับ X-Ray ต่างกันอย่างไร ถึงแม้ทั้งสองวิธีจะเป็นการใช้รังสีในการถ่ายภาพอวัยวะภายในเหมือนกัน แต่มีความแตกต่างชัดเจนทั้งในด้านความละเอียดและรายละเอียดของภาพ ดังนี้

ลักษณะภาพ

การตรวจด้วย X-Ray จะให้ภาพ 2 มิติ ซึ่งอาจมีอวัยวะซ้อนทับกัน ทำให้การมองเห็นก้อนเนื้อที่อยู่ด้านหลังกระดูกหรือหัวใจเป็นไปได้ยาก ในทางกลับกัน CT Scan จะสร้างภาพ 3 มิติแบบภาพตัดขวาง ทำให้สามารถเห็นรายละเอียดของอวัยวะและเนื้อเยื่อได้อย่างชัดเจนและสมบูรณ์กว่ามาก

ความละเอียด

CT Scan มีความละเอียดสูงกว่ามาก โดยสามารถตรวจจับความผิดปกติที่มีขนาดเล็กเพียง 1-2 มิลลิเมตร ซึ่งเป็นขนาดที่การตรวจด้วย X-Ray ทั่วไปไม่สามารถมองเห็นได้

ปริมาณรังสี

โดยปกติแล้ว CT Scan จะใช้ปริมาณรังสีสูงกว่า X-Ray แต่ในปัจจุบันเทคโนโลยี Low Dose CT Scan ได้รับการพัฒนาขึ้นเพื่อลดปริมาณรังสีลงให้ใกล้เคียง หรือต่ำกว่าการตรวจด้วย X-Ray ทั่วไป ทำให้สามารถใช้ตรวจคัดกรองได้อย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ

ทำไม Low Dose CT Scan เหมาะกับการตรวจมะเร็งปอด ?

ด้วยคุณสมบัติที่โดดเด่น ทำให้ Low Dose CT Scan กลายเป็นวิธีการตรวจคัดกรองมะเร็งปอดที่ได้รับความนิยมและเป็นที่ยอมรับอย่างมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกลุ่มผู้ที่มีความเสี่ยงสูง

เพิ่มโอกาสในการรักษา

เนื่องจาก Low Dose CT Scan เป็นวิธีการตรวจที่สามารถช่วยให้แพทย์ตรวจพบก้อนมะเร็ง หรือความผิดปกติในปอดได้ตั้งแต่ระยะที่ยังมีขนาดเล็กมาก ทำให้สามารถวางแผนการรักษาได้อย่างรวดเร็วและเหมาะสม ส่งผลให้การรักษามีโอกาสสำเร็จมากยิ่งขึ้น

ปลอดภัยจากรังสี 

ปริมาณรังสีที่ใช้ใน Low Dose CT Scan อยู่ในปริมาณต่ำกว่าการ CT Scan ปกติ ทำให้สามารถทำการตรวจคัดกรองซ้ำได้โดยไม่เพิ่มความเสี่ยงต่อสุขภาพ

ผู้ที่เหมาะกับการตรวจ 

Low Dose CT Scan เหมาะอย่างยิ่งสำหรับผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยงสูงต่อการเป็นมะเร็งปอด เช่น 

• ผู้ที่มีอายุ 45 ปีขึ้นไป
• ผู้ที่สูบบุหรี่ หรือเคยสูบบุหรี่เป็นประจำ
• ผู้ที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ที่มีมลภาวะทางอากาศสูง (PM2.5)
• ผู้ที่มีประวัติคนในครอบครัวเป็นโรคมะเร็งปอด 

วิธีการตรวจวินิจฉัยโรคมะเร็งปอดมีอะไรอีกบ้าง ?

นอกจาก Low Dose CT Scan แล้ว อาจมีการพิจารณาใช้วิธีการวินิจฉัยอื่น เพื่อยืนยันผลหรือประเมินความรุนแรงของโรค ด้วยการตรวจวินิจฉัยต่อไปนี้

ตรวจเสมหะ (Sputum Cytology) 

เป็นการนำตัวอย่างเสมหะของผู้ป่วยมาตรวจหาเซลล์มะเร็งด้วยกล้องจุลทรรศน์ เป็นวิธีที่ง่ายและไม่รุกล้ำร่างกาย เหมาะสำหรับผู้ที่มีอาการไอเรื้อรังและมีเสมหะ อย่างไรก็ตาม วิธีนี้อาจไม่สามารถตรวจพบเซลล์มะเร็งได้หากก้อนเนื้ออยู่ลึกเข้าไปในปอด หรือผู้ป่วยไม่มีการผลิตเสมหะ

ส่องกล้องหลอดลม (Bronchoscopy)

เป็นขั้นตอนที่แพทย์จะใช้กล้องที่มีขนาดเล็กและยืดหยุ่นได้ สอดผ่านทางจมูกหรือปากลงไปในหลอดลม เพื่อสำรวจความผิดปกติที่เกิดขึ้นในทางเดินหายใจและปอด เพื่อดูความผิดปกติและอาจเก็บตัวอย่างเนื้อเยื่อไปตรวจเพิ่มเติม 

ตัดชิ้นเนื้อ (Biopsy) 

การตัดชิ้นเนื้อเป็นวิธียืนยันผลการวินิจฉัยมะเร็งปอด โดยแพทย์จะนำตัวอย่างชิ้นเนื้อจากบริเวณที่สงสัยมาตรวจภายใต้กล้องจุลทรรศน์เพื่อระบุชนิดของเซลล์มะเร็ง 

การตรวจเลือดหาสารบ่งชี้มะเร็ง (Tumor Markers)

เป็นการตรวจเลือดเพื่อหาสารบางชนิดที่ร่างกายสร้างขึ้นเมื่อมีเซลล์มะเร็ง โดยเฉพาะอย่างยิ่ง CEA และ CYFRA21-1 ซึ่งเป็นการตรวจที่สามารถทำร่วมกับการตรวจ Low Dose CT Scan ได้ เพื่อประเมินความเสี่ยงอย่างรอบด้าน

หากคุณเป็นคนหนึ่งที่อยู่ในกลุ่มเสี่ยง หรือต้องการดูแลสุขภาพปอดเพื่อป้องกันมะเร็งในอนาคต การตรวจคัดกรองเป็นประจำคือสิ่งที่ไม่ควรมองข้าม สามารถเลือกแพ็กเกจโปรแกรมตรวจมะเร็งปอดที่ครบครันได้ที่ ADDLIFE ซึ่งรวมทั้งการตรวจ Low Dose CT Scan และการตรวจเลือดหาสารบ่งชี้มะเร็งไว้ในราคาแพ็กเกจเดียวที่คุ้มค่า

อย่าปล่อยให้ความเสี่ยงเป็นเรื่องน่ากังวลอีกต่อไป เพราะการตรวจพบก่อนย่อมหมายถึงโอกาสที่มากกว่า สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมและนัดหมายแพทย์เพื่อเข้ารับคำปรึกษาได้ที่เบอร์ 02-677-7077 หรือ LINE Official: @addlife เพื่อสุขภาพปอดที่ดีของคุณและคนที่คุณรัก

ข้อมูลอ้างอิง:

1. Lung cancer screening. สืบค้นเมื่อวันที่ 30 กันยายน 2568 จาก https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/lung-cancer/getting-diagnosed/screening 
2. Low-Dose CT Scan for Lung Cancer Screening. สืบค้นเมื่อวันที่ 30 กันยายน 2568 จาก https://sirirajradiology.com/wp-content/uploads/2020/02/07-low-dose-chest.pdf 
3. X-rays, CT Scans, and MRI Scans. สืบค้นเมื่อวันที่ 30 กันยายน 2568 จาก https://orthoinfo.aaos.org/en/treatment/x-rays-ct-scans-and-mris/ 

(FAQ) คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับ Low Dose CT Scan

Q: ใช้เวลาในการตรวจ Low Dose CT Scan นานเท่าไร ? 

A : โดยปกติแล้ว การตรวจ Low Dose CT Scan จะใช้เวลาเพียงไม่กี่นาทีเท่านั้น โดยผู้เข้ารับการตรวจเพียงแค่นอนบนเตียงตรวจและกลั้นหายใจตามคำแนะนำของเจ้าหน้าที่

Q: ผลการตรวจ Low Dose CT Scan สามารถดูได้ทันทีหรือไม่ ?

A : ผลการตรวจภาพจะส่งให้แพทย์เฉพาะทางด้านรังสีวินิจฉัยทำการอ่านผล ซึ่งอาจใช้เวลาประมวลผลระยะหนึ่ง โดยปกติแล้วจะได้รับผลภายในไม่กี่วันทำการ

Q: ถ้าผลตรวจ Low Dose CT Scan ปกติ หมายความว่าจะไม่มีมะเร็งปอดใช่หรือไม่ ?

A : หากผลตรวจปกติจะช่วยให้มั่นใจได้ในระดับหนึ่ง แต่การตรวจคัดกรองควรทำเป็นประจำตามคำแนะนำของแพทย์ โดยเฉพาะในกลุ่มผู้ที่มีความเสี่ยงสูง เพราะมะเร็งปอดอาจใช้เวลาในการก่อตัว ซึ่งการตรวจครั้งต่อไปจะช่วยให้แพทย์ติดตามความเปลี่ยนแปลงที่อาจเกิดขึ้นได้

Q: ผู้หญิงที่กำลังตั้งครรภ์สามารถเข้ารับการตรวจ Low Dose CT Scan ได้หรือไม่ ? 

A : โดยทั่วไปแล้ว ไม่แนะนำให้สตรีมีครรภ์เข้ารับการตรวจด้วยรังสีทุกชนิด เพื่อหลีกเลี่ยงผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นกับทารกในครรภ์ หากมีข้อสงสัย ควรปรึกษาแพทย์